ميكاه نبي په هماغه وخت کې د اشعیا په شان د خدای لپاره خبرې کولې. ميكاه غوښتل چې خلک پوه شي چې خدای د ټولې ځمکې قاضي دی. هغه خدای و چې عدالت یې راوړ. او هغه راتلو چې خپل قوم، اسرائیل، مجازات کړي. ميكاه له خلکو وغوښتل چې د دروغجنو خدایانو تعقیب پریږدي. هغه ورته وویل چې له شر څخه لاس واخلئ. خو همدا خدای هغه څوک و چې خلک به یې نجات ورکړي. هغه خدای و چې بخشونکی و.

 

ميكاه د هغه ډیرو پیغامونو راپور دی چې خدای ميكاه ته د خبرو کولو لپاره ورکړی دی. د دې پیغامونو اکثریت په دوو نظریاتو کې دي. یهودا باید خدای ته بیرته راشي که نه نو هغه به دوی مجازات کړي. خدای به یهودا کور ته راولي او قوم به لوی کړي. کتاب په چټکۍ سره د دې دوو نظریاتو ترمنځ تګ راتګ کوي.

 

کتاب له هغه ځایه پیلیږي چې ميكاه خلکو ته وویل چې خدای به له آشور څخه د دوی د مجازات لپاره استفاده وکړي. که دوی د هغه خبرو ته غوږ ونه نیسي، خدای به دوی د هغې خاورې څخه د لرې کولو په وسیله مجازات کړي چې هغه ورته وعده کړې وه. بیا ميكاه د مجازات څخه لاس اخیستی او د نجات په اړه یې خبرې پیل کړې. آشور به دوی یوسي. خو دوی به بیرته راشي. خدای به خلک له تبعید څخه بیرته راولي. ميكاه له هغه وخت څخه خبر ورکړ چې د اسرائیل قوم به بیرته راشي. دوی به خاورې ته بیرته راشي او پاچا به یې مشري کوي. هغه پاچا خدای، د دوی خدای و.

 

خدای به له آشور څخه د اسرائیل د تأدیب لپاره استفاده وکړي. خو هغه به آشور هم مجازات کړي. ميكاه وویل چې خدای به ټول «قومونه چې د خدای اطاعت نه کوي» مجازات کړي. هر ملت چې د خدای اطاعت نه کوي، به قضاوت شي. دا د آشور په اړه رښتیا وو. او دا د اسرائیل په اړه هم رښتیا وو. خو هغه خلک چې خدای خوشحال کړي به رحم شي. څوک خدای خوشحالوي؟ ميكاه هغوی ته وویل.

«خدای تاسو ته ښودلی دی چې ښه څه دي.

هغه تاسو ته ویلي دي چې له تاسو څخه څه غواړي.

تاسو باید د عدالت سره چلند وکړئ.

تاسو باید د رحم ښکاره کولو سره مینه ولرئ.

او تاسو باید د خپل خدای په وړاندې عاجز اوسئ.»

 

کتاب ميكاه لکه د نورو پیغمبرانو په شان دی. له خلکو سره خبرې کوي چې د لومړي ځل لپاره یې کتاب لوستی دی. خو همدارنګه له خلکو سره خبرې کوي چې په راتلونکي کې کتاب لوستل غواړي. ځینې شیان چې ميكاه ویلي وو، به ژر پس له هغو ویل شوي پیښ شي. خو ځینې به یې په راتلونکي وخت کې پیښ شي. کله چې هغه ورځ راشي، دښمن به نابود شي. کله چې هغه ورځ راشي، ټول ملتونه به د خدای له نجات څخه خوند واخلي. هغه راتلونکي نجات به لکه د اسرائیل نجات په تېرو وختونو کې یقیني وي. خدای د خپلې وعدې سره وفادار دی.

 

ميكاه خلکو ته بل څه هم یاد کړل. لا تر اوسه یې یو څوک ته انتظار کاوه. د یوه واکمن په انتظار کې وو. هغه پاچا و چې خدای یې د داود سره وعده کړې وه. دغه پاچا به له بیت لحم څخه راځي. هغه به خپل قوم مشري کوي. هغه به د هغوی دښمنان مات کړي. کله چې هغه راشي، کوچنی به د لویانو «د خدای په قوت» باندې بریالی شي. دغه وعدې د کتاب مقدس له مهمو وعدو څخه دي. هغه څوک چې خدای انتخاب کړی راځي. پیغمبرانو هغه مسیح نومولی. اشعیا وویل چې د هغه پاچاهي به وده وکړي او هیڅکله به پای ته ونه رسي.

 

ميكاه هغوی ته د امید لپاره بل دلیل ورکړ. هغه هغوی ته بله وعده هم یاد کړل. ډېر وخت مخکې، خدای ابراهیم ته ویلي و چې هغه به یې برکت ورکوي. خدای ویلي وو چې د هغه کورنۍ به لوی ملت شي. خدای هغه څه چې وعده یې کړې وه «په ډېرو لرې ورځو کې» به ترسره کړي. هغه به خپلې وعدې پوره کړي. ميكاه هغوی ته په سخت وخت کې د خدای لوري ته اشاره وکړه. دوی د خدای قوم وو. د خدای قوم لپاره، تل امید موجود وو.

 

[۱] اشعیا ۴۰:۳ ته مراجعه وکړئ

[۲] ميكاه ۱۵:۵ ب

[۳] ميكاه ۸:۶

[۴] ميكاه ۱۰:۷

[۵] ميكاه ۱۲:۷

[۶] ميكاه ۱۴:۷-۲۰

[۷] ميكاه ۵:۵-۵

[۸] ميكاه ۴:۵

[۹] اشعیا ۷ او ۹

[۱۰] پیدایش ۱:۱۲-۹

[۱۱] ميكاه ۲۰:۷